Sakarya Meydan muharebesinin özellikleri nelerdir?
Soru sormak, sorulara cevap verebilmek ve diğer kullanıcılarla bağlantı kurmak için soru cevap platformumuza kayıt olun.
Soru sormak, sorulara cevap verebilmek ve diğer kullanıcılarla bağlantı kurmak için soru cevap platformumuza giriş yapın.
Parolanı mı unuttun ? Lütfen Eposta adresini gir. Epostanı sıfırlaman için link göndereceğiz.
Neden bildirilmesi gerektiğini açıklayın.
Neden bildirilmesi gerektiğini açıklayın.
Neden bildirilmesi gerektiğini açıklayın.
Sakarya savaşın da bulunan komutanlar şöyledir: Fevzi çakmak, Kazım Özalp ,Fahrettin Altay, İsmet İnönü, Yakup Şevki paşa, izzettin çalışlar, Şükrü Naili Gökberk , Kemallettin Sami ve Devriş paşa olarak bilinmektedir.
Sakarya Meydan muharebesi”nin sonuçları.
1) Sakarya savaşı , Türk ordusunun son savunma muharebesidir. Bu savaştan sonra taarruz (saldırı) gücü Türk ordusuna geçmiştir.
2) Türk ordularının 1683 tarihli 2.Viyana kuşatması”ndan bu yana süregelen geri çekilişi sona ermiştir.
39 19 Eylül 1921 tarihin de TBMM tarafından Mustafa kemal”e Mareşellik( müşirlik) rütbesi ve gazilik unvanı verilmiştir.
4) Taarruz gücük yok edilen Yunanlılar Sakarya Nehri”nin batısına çekilmişlerdir.
5) İtalya Anadolu”yu tamamen boşaltmıştır.
6) İtilaf devletleri barış teklifin de bulunmuşlarsa da bu teklif reddedilmiştir.
7) TBMM gerek içeri de gerekse dışarı da saygınlığı artmıştır.
8) Meclisin Kayseri”ye taşınmasından vazgeçilmiştir.
9) Azerbaycan, Ermenistan ve Gürcistan ile Kars antlaşması imzalanmıştır.
10) TBMM ile Fransa arasında Ankara antlaşması imzalanmıştır.
11;) TBMM ile Ukranya arasında Dostluk antlaşması imzalanmıştır.
12) TBMM İLE ingiltere arasın da esir değişimi için Esir Mübadelesi Antlaşması (İstanbul sözleşmesi) imzalanmıştır.
Kars Antlaşması( 13 Ekim 1921)
TBMM hükümeti ile Kafkas cumhuriyetleri (Azerbaycan , Ermenistan ve Gürcistan ) arasında imzalanmıştır.
Sovyet Rusya”nın aracılığı ve garantörlüğünde imzalanan Kars Antlaşması”nı arabuculuk yapması , Kafkas cumhuriyetleri”nin dış politikada Sovyet Rusya”ya bağımlı olduğunu göstermektedir.
Antlaşmaya göre :
Nahcivan”a muhtariyet (özerlik verilecek),
Taraflar arasında sağlık, güvenlik , ticaret gibi konular da işbirliği yapılacak,
İstanbul”un güvenliği sağlanacak ve boğazlar ticarete açılacaktır.
Kafkas cumhuriyetleri (Azerbaycan, Ermenistan ve Gürcistan ) kapitülasyonların kaldırılmasını kabul edecektir.
Taraflar arasında telgraf ve demiryolu hatları güçlendirilecektir.
TBMM bu antlaşma ile Moskova antlaşması maddelerini bir de Kafkas cumhuriyetlerine onaylatmıştır.
Batum bu anlaşma ile Misak-ı milli”ye aykırı olarak sınırlarımız dışında kalmıştır.
Kars Antlaşması ile Doğu ve (Kafkas) sınırımız kesin ve son şeklini almıştır.
Doğu (Kafkas) sınırının şekillenmesinde Gümrü, Batum , Moskova ve Kars Antlaşmaları etkili olmuştur.
Ankara Antlaşması (İtilafnamesi)(20 Ekim 1921)
TBMM hükümeti ile Fransa arasında ,20 Ekim 1921 tarihin de Ankara ilin de imzalanmıştır.
Antlaşmaya göre
Taraflar arasında ki savaş sona erecek ve her iki taraf genel af ilen edecek,
Savaş esirleri karşılıklı olarak serbest bırakılacaktır.
Hatay ve İskenderun , Fransız mandasında ki Suriye de kalacaktır.
Hatay”da özel bir yönetim kurulacak olup ayrıca resmi dili Türkçe olacaktır.
Suriye “de yer alan Caber kalesi (Anadolu Selçuklu devleti”nin kurucusu Süleyan şah”ın mezarının bulunduğu kale) Türk toprağı sayıcaktır.
Bu antlaşma ile ;
Güney cephesi kapanmış ve Fransa Anadolu”yu boşaltmıştır. Geri çekilirken de, bazı askeri araç ve gereçlerini Türk ordusuna bırakmıştır.
Türkiye-Suriye sınırı Hatay -İskenderun dışın da çizilmiş , böylece Hatay Misak-ı milli”den verilen ikinci taviz olmuştur.
İtilaf devletleri arasında güçlü bir dayanışma kalmadığı ortaya çıkmıştır.
Fransa TBMM”nin varlığını resmen kabul etmiştir.
Ankara Antlaşması ile Fransa, TBMM “nin varlığını kabul eden ilk itilaf devleti olmuştur.
İtilaf devletleri”nin Ateşkes ve Barış tekilfleri (Paris Mukarreratı) (22-26 Mart)
Mustafa Kemal Avrupa”daki diplomatik görüşmeleri takip edebilmek için TBMM”yi temsilen Dışişleri bakanı Yusuf Kemal Tengirşek”i Paris”e göndermiştir.
İtilaf devletleri, Sakarya savaşı”nın ardından 22 Mart 1922 yılın da Türk- yunan savaşının bitirecek bir ateşkes önerisin de bulunmuştur. Ancak koşullar TBMM tarafından kabul edilmemiştir.
Bunun üzerine İtilaf devletleri 26 Mart 1922 tarihin de , Sevr”in biraz değiştirilmiş olan hali şeklin de tekrar barış teklifin de bulunmuşlardır.
Ancak TBMM , Misak-ı milli”ye ve eşitliğe ters olan bu teklifleri de reddetmiştir. Bu nokta da TBMM, bağımsızlık için savaşmayı sürdürmekten başka çare olmadığı düşüncesiyle hareket etmiştir.
Antlaşma Devletleri; Birinci İnönü, Sakarya ve başkomutanlık savaşları sonrasın da TBMM”ye barış tekliflerin de bulunmuşlardır.
Mustafa kemal, Türk ordusunun taarruz düzeyine gelmediğini görmüş ve yeterli hazırlıkların yapılması için 1 sene kadar beklemiştir.
1922 yılının Ağustos ayın da ise taarruz kararı almıştır.
Sakarya savaşında bulunan komutanlar
Fevzi çakmak, Kazım Özalp, Fahrettin Altay , İsmet İnönü, Yakup Şevki Paşa , İzzettin çalışlar, Şükrü naili Gökberk, Kemalettin Sami ve Derviş paşa olarak bilinir.
Sakarya meydan muharebesinin sonuçları
1) Sakarya savaşı, Türk ordusunun son savunma muharebesidir. Bu savaştan sonra taarruz gücü bir Türk ordusuna geçmiştir.
2) Türk ordularının 1683 tarihli 2.Viyana kuşatması”ndan bu yana süregelen geri çekilişi sona ermiştir.
3)19 Eylül 1921 yılın da TBMM tarafından Mustafa Kemal”a Mareşallik (Müşirlik) rütbesi ve Gazilik unvanı verilmiştir.
4) Taarruz gücü yok edilen yunanlılar Sakarya nehri”nin batısına çekilmişlerdir.
5)İtalya Anadoluyu tamamen boşaltmıştır.
6)İtilaf devletleri barış teklifin de bulunmuşlarsa da bu teklif reddedilmiştir.
7) Meclisin kayseri”ye taşınmasından vazgeçilmiştir.
8) Azerbaycan, Ermenistan ve Gürcistan ile Kars Antlaşması imzalanmıştır.
9) TBMM ile Fransa arasında Ankara antlaşması imzalanmıştır.
10) TBMM ile Ukranya arasında Dostluk antlaşması imzalanmıştır.
11) TBMM ile İngiltere arasında esir değişimi için Esir mübadelesi Antlaşması İstanbul sözleşmesi imzalanmıştır.
Sakarya meydan Muharebesi(23 Ağustos -13 Eylül 1921)
Mustafa Kemal”in başkomutan olarak katıldığı ilk savaştır. Savaşı başkomutan olarak idare eden Mustafa kemal”in “Hatt”ı müdafaa yoktur, sath-ı müdafaa vardır. O satıh bütün bir vatandır.Vatanın her karış toprağı vatandaşın kanıyla ıslanmadıkça terk olunamaz …. emri kaderini belirlemiştir.
Dünya tarihin de “Yüzey savunması stratejisi ” ilk kez Mustafa kemal paşa tarafından Sakarya meydan muharebesi”nde uygulanmıştır.
23 Ağustos 1921 yılın da Yunan ordusunun taarruzu ile başlayan savaşta Türk ordusu üstün savunma başarısı elde etmiştir. 22 gün 22 gece süren savaştan sonra üstünlüğü ele geçiren Türk ordusunun ,13 Eylül 1921 tarihin de karşı taarruza geçmesiyle Yunan ordusu Sakarya”nın batısına çekilmiş ve savaş Türk zaferiyle sonuçlanmıştır.
Sakarya savaşın da 7″si tümen komutanı olmak üzere 350 civarın da subay şehit düştüğü için, bu savaş “Zabitler ( subaylar) savaşı olarak da anılmaktadır. Ayrıca bu savaşı Mustafa kemal “çok büyük kanlı savaş anlamına gelen ” Melhame-i Kübra ( ifadesi ile nitelemiştir